กลับหน้าบทความอิเล็กทรอนิกส์ | SE-ED.com | Electronics Society | ThailandIndustry.com | Webboards |
ไตรแอกและเอสซีอาร์ ตอนที่ 1 : พลผดุง ผดุงกุล

ที่มา : วารสาร SEMICONDUCTER ฉบับที่ 91 เดือน มีนาคม - เมษายน พ.ศ. 2532

หน้าแรก
ตัวอย่างการใช้งานพื้นฐานของ เอสซีอาร์ ในการควบคุมระบบไฟตรง
ตัวอย่างการใช้งานพื้นฐานของ เอสซีอาร์ ในการควบคุมระบบไฟสลับ
ทฤษฎีพื้นฐานของไตรแอก
ตัวอย่างการใช้งานพื้นฐานของ ไตรแอก
การควบคุมกำลังไฟแบบเฟส ทริกเกอร
สัญญาณรบกวนความถี่วิทยุ
เทคนิคการใช้จุดตัดศูนย์




ตัวอย่างการใช้งานพื้นฐานของไตรแอก

รูปที่ 13 การใช้งานไตรแอก โดยหม้อแปลง T1 เป็นตัวจ่ายแรงดันทริกให้กับเกต

วงจรในรูปที่ 13 เป็นการนำเอาไตรแอกมาใช้งานเป็นสวิตช์ควบคุมไฟสลับ โดยมีการทริกที่เกตเป็นแบบไฟตรงซึ่งได้มาจากทรานส์ฟอร์เมอร์ T1 เมื่อสวิตช์ S1 เปิดวงจรอยู่จะไม่มีกระแสไหลผ่านเข้าไปที่เกต ดังนั้นจึงทำให้ไตรแอกไม่ทำงาน แต่เมื่อ S1 ถูกปิดวงจรลงก็จะเป็นการทริกเกต ทำให้ไตรแอกเริ่มนำกระแส ดังนั้นโหลดก็จะทำงาน ในกรณีของโหลดที่เป็นแบบตัวเหนี่ยวนำเช่น มอเตอร์ จำเป็นที่จะต้องใช้ R2 และ C2 ลงไปใช้ในวงจรด้วยเพื่อป้องกันผลของ rate - effect ที่อาจเกิดขึ้นได้

รูปที่ 14 วงจรที่ดัดแปลงจากรูปที่ 13 โดยใช้ UJT เป็นตัวกำเนิดความถี่ที่ใช้ป้อนเป็นสัญญาณทริกให้เกต

จากวงจรนี้จะเห็นได้ว่าอีกด้านหนึ่งของทรานส์ฟอร์เมอร์ T1 ต่ออยู่กับไฟสลับ ดังนั้นจึงอาจเกิดอันตรายขึ้นได้จึงดัดแปลงวงจรโดยใช้ UJT เข้าช่วยดังรูปที่ 14 ในขณะที่ S1 ถูกปิดอยู่ UJT จะทำหน้าที่กำเนิดความถี่สูงเป็นหลาย ๆ กิโลเฮิรตซ์ ซึ่งอย่างน้อยจะต้องมีพัลส์ที่ทริกแก่เกต 50 ลูกในทุก ๆ ครึ่งคาบเวลาของสัญญาณไฟสลับ ดังนั้นไตรแอกจะถูกกระตุ้นให้ทำงานเกือบจะเป็นทันทีที่ปิดวงจรสวิตช์ S1 และก็จะเป็นการจ่ายพลังงานเต็มที่ให้แก่โหลดด้วย ตลอดในช่วงที่ S1 ยังปิดวงจรอยู่

รูปที่ 15 วงจรแบบพื้นฐานที่สุดในการใช้งานไตรแอก

ในรูปที่ 15 แสดงถึงการที่ไตรแอกสามารถทำงานเป็นสวิตซ์ ที่ใช้ควบคุมการจ่ายกระแสโหลดแบบที่ง่ายที่สุดโดยเมื่อสวิตซ์ S1 เปิดวงจรอยู่ ไตรแอกและโหลดจะไม่ทำงาน แต่เมื่อ S1 ถูกปิดวงจรลง ที่จุดเริ่มต้นของทุก ๆ ครึ่งตามของสัญญาณไฟสลับที่ให้นั้นไตรแอกจะยังไม่นำกระแส แต่หลังจากนั้นเพียงเล็กน้อยแรงดันที่ขาเกต ก็มีค่าสูงพอที่จะทำให้ไตรแอกเริ่มนำกระแสได้ ดั้งนั้น หลอดไฟจะติดสว่าง และไตรแอกจะหยุดทำงานลงอีก เมื่อแรงดันของสัญญาณไฟสลับเข้าใกล้จุดตัดศูนย์อีกครั้ง แล้วก็จะเริ่มทำงานใหม่เป็นเช่นนี้ไปเรื่อย ๆ แต่สำหรับโหลดที่เป็นหลอดไฟแล้ว จะไม่รู้สึกว่ามีการติด / ดับสลับกัน เนื่องจากช่วงที่ไตรแอกไม่นำกระแสนั้นสั้นมาก

วงจรในรูปที่ 15 นี้สามารถดัดแปลงให้มีการจ่ายไฟให้แก่โหลด ในลักษณะที่เป็นครึ่งคลื่นได้อย่างง่าย ๆ โดยใส่ไดโอดลงไประหว่าง S1 และ R1 ในวงจร ขั้วของไดโอดที่ใส่ลงไปนั้น จะเป็นตัวกำหนดว่าสัญญาณครึ่งคลื่นของไฟสลับที่จะจ่ายให้แก่โหลดนั้นเป็นซีกบวกหรือลบ


สงวนลิขสิทธิ์
พ.ศ. 2542-2553 โดยบริษัท ซีเอ็ดยูเคชั่น จำกัด (มหาชน)
Copyright © 1999-2010 by SE-EDUCATION Public Company Limited. All rights reserved.